Nijerya Uygunluk Sertifikası (SONCAP), Nijerya’ya ithal edilecek ürünlerin, belirlenen standartlara ve teknik düzenlemelere uygunluğunu belgeleyen bir doğrulama programıdır. Nijerya Standartlar Kurumu (SON) tarafından yürütülmektedir.
Bu makalede, SONCAP nedir, nasıl alınır, hangi ürünler kapsam içindedir, süreçler ve 2025 güncellemeleri gibi en çok merak edilen soruları net ve teknik bir dille ele alıyoruz.
Nijerya Uygunluk Sertifikası SONCAP Nedir?
SONCAP (Standards Organisation of Nigeria Conformity Assessment Programme), ithal ürünlerin Nijerya’ya girişinden önce uygunluklarının kontrol edilmesini sağlar. Amaç:
- Kalitesiz ürünlerin ülkeye girişini engellemek
- Tüketici güvenliğini artırmak
- Nijerya pazarında teknik düzenlemelere uyumu teşvik etmek
- Yerel üreticinin korunmasını sağlamak
SONCAP, doğrudan ithalat sırasında uygulanan bir ön kontrol mekanizmasıdır.
Nijerya’ya ihracat yaparken SONCAP belgesi gerekli olduğu gibi, Kamerun’a yapılan ihracatlarda da COC (Certificate of Conformity) zorunludur.
SONCAP Belgesi Neden Gereklidir?
İthal edilen ürünlerin: Nijerya Uygunluk Sertifikası için
- Nijerya teknik düzenlemelerine
- Nijerya Standartlar Kurumu (SON) kalite kriterlerine
- Tüketici güvenliği yönetmeliklerine
uygunluğunu belgelemek zorunludur. SONCAP olmadan gümrük işlemleri tamamlanamaz. Sertifikasız ürünler ya geri gönderilir ya da imha edilir.
Bu belge ayrıca ihracatçıya:
- İtibar artışı
- Gümrük sürecinde hız
- Pazar güvenilirliği sağlar.
Nijerya Uygunluk Sertifikası, SONCAP Belgesi Alım Süreci
SONCAP süreci iki ana aşamadan oluşur:
1. Ürün Sertifikası (Product Certificate – PC)
Bu aşamada ürünün özellikleri değerlendirilir. İki tip PC vardır:
- PC1 (Tek Sevkiyat Sertifikası): Her sevkiyat öncesi alınır.
- PC2 (Geçici Sertifika): Belirli bir süre boyunca geçerlidir (genellikle 1 yıl).
- PC3 (İyi Performanslı Tedarikçiler İçin Sertifika): Sık sevkiyat yapanlar için.
2. Nijerya Uygunluk Sertifikası, SONCAP (Shipment Certification)
Ürün sertifikasına sahip olan ihracatçı, SON üzerinden sevkiyat için ayrıca bir SONCAP Sertifikası alır. Bu belge, gümrük işlemleri için zorunludur.
Benzer bir süreç, Cezayir’e ihracat yapan firmalar için de geçerlidir.
Nijerya Uygunluk Sertifikası, SONCAP Sürecinde Gerekli Belgeler
Başvuru sırasında sunulması gereken belgeler:
- Fatura ve Proforma Fatura
- Paketleme listesi
- Test raporları
- Ürün spesifikasyonları
- Marka tescil belgeleri (gerekiyorsa)
- İlgili uluslararası sertifikalar (ISO, CE gibi)
Nijerya Uygunluk Sertifikası, SONCAP Kapsamındaki Ürünler
Nijerya’ya ithal edilen malların %95’i SONCAP kapsamına girer. Özellikle:
- Elektrikli cihazlar
- Otomotiv ürünleri
- İnşaat malzemeleri
- Kimyasallar
- Medikal ürünler
- Mobilya ve ev tekstili
- Oyuncaklar
- Gıda dışı tüketim ürünleri
Dikkat: İnsani yardım malzemeleri, diplomat eşyaları ve kişisel kullanıma yönelik küçük miktarlı ürünler genellikle muaf tutulur.
Nijerya Uygunluk Sertifikası, SONCAP Başvurusu Nasıl Yapılır?
Başvuru süreci adım adım şöyledir:
- Yetkili Denetim Kuruluşuna Başvuru: SGS, Intertek, Cotecna gibi yetkilendirilmiş üçüncü taraf kuruluşlar üzerinden yapılır.
- Ürün İncelemesi ve Test: Ürünler, uluslararası tanınan laboratuvarlarda teste tabi tutulur.
- Ürün Sertifikasının Alınması (PC): Testlerden başarıyla geçen ürünlere PC düzenlenir.
- Sevkiyat Öncesi İnceleme: Ürünler paketlenmeden önce veya konteynere yüklenmeden önce fiziki inceleme yapılır.
- SONCAP Sertifikasının Alınması: İnceleme sonrası SON online platformu üzerinden SONCAP sertifikası çıkarılır.
İhracatta uygunluk belgelendirmesi sadece Nijerya ile sınırlı değildir. Mısır’a yapılan ihracatlarda da Mısır Uygunluk Belgesi (COC) alınması zorunludur.
2025’te Nijerya Uygunluk Sertifikası, SONCAP Sürecinde Neler Değişti?
- Dijital Başvuru: Tüm başvurular artık SONCAP portalı üzerinden çevrimiçi yapılıyor.
- QR Kodlu Sertifikalar: Belgeler üzerinde sahteciliği önlemek için QR kod bulunuyor.
- Daha Sık Denetim: Yüksek riskli kategorideki ürünlerde, her parti için test zorunluluğu artırıldı.
- Yeni Standartlar: Elektrikli ürünler ve çocuk oyuncakları için ek güvenlik kriterleri getirildi.
SONCAP Belgesi Olmadan Ne Olur?
SONCAP belgesi eksik ürünlerin karşılaşabileceği durumlar:
- Gümrükte ürünün durdurulması
- Yüksek ceza ve para kaybı
- Ürünün geri gönderilmesi veya imhası
- İhracatçının kara listeye alınması
Özetle, sertifikasız ihracat büyük risk taşır.
SONCAP ve PSF Arasındaki Fark
Product Certificate (PC) ve SONCAP Sertifikası (PSF) birbirine karıştırılmamalıdır:
| Özellik | PC (Product Certificate) | SONCAP Sertifikası |
|---|---|---|
| Ne zaman alınır? | Ürün bazında | Sevkiyat bazında |
| Kimin için? | Ürün için | İthalatçı için |
| Geçerlilik | 1 yıl veya sevkiyat bazlı | Tek bir sevkiyat için |
İkisi de zorunludur. Biri olmadan diğeri alınamaz.
SONCAP gibi belgeler genel olarak İhracat Öncesi Gözetim Belgeleri (PSI – Pre-Shipment Inspection) kapsamına girer.
SONCAP Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Deneyimli bir belgelendirme kuruluşu seçin.
- Ürün test raporlarının geçerliliğini kontrol edin.
- SON’un güncel standart listesine göre hareket edin.
- Başvuruları eksiksiz ve doğru yapın.
- Zaman planlamasını iyi yönetin: Özellikle yoğun dönemlerde işlemler 3-6 hafta sürebilir.
SONCAP Ücretleri Ne Kadar?
Ücretler;
- Ürün tipine
- Sevkiyat hacmine
- İstenen sertifika tipine göre değişir.
Ortalama:
- PC1: 300 – 500 USD
- PC2: 800 – 1500 USD
- PC3: 1200 – 2000 USD
- SONCAP Sertifikası: 100 – 300 USD arası
Not: Ek test ücretleri ve fiziki denetim maliyetleri fiyata dahil değildir.
SONCAP Başvurusunda Sık Yapılan Hatalar
- Eski tarihli test raporu sunmak
- Yanlış ürün kodu (HS kodu) kullanmak
- Eksik evrak yüklemek
- Denetim tarihini doğru ayarlamamak
- Fatura bilgilerinde hata yapmak
Bu hatalar, başvurunun reddine ya da ciddi gecikmelere yol açar.
SONCAP İçin En İyi Stratejiler
- İlk sevkiyat öncesi mutlaka bir deneme başvurusu yapın.
- PC2 veya PC3 almak için, ilk sevkiyatınızın sorunsuz tamamlanmasını sağlayın.
- Ürünlerinizi uluslararası akredite laboratuvarlardan test ettirin.
- Belgelendirme süreçlerini profesyonel danışmanlar ile yönetin.
SONUÇ: SONCAP Başarısının Anahtarı
Nijerya pazarı, büyüklüğü ve potansiyeli ile ihracatçılar için önemli bir fırsat sunuyor. Ancak SONCAP gereklilikleri, doğru yönetilmezse bu fırsat kolayca büyük bir zarara dönüşebilir.
✔️ Ürünlerinizi doğru test edin
✔️ Belgeleri eksiksiz tamamlayın
✔️ Süreci doğru yönetin
✔️ Profesyonellerle çalışın
Böylece hızlı, sorunsuz ve güvenli ihracat yapabilirsiniz.