Bu içerik “SASO belgesi” ana teriminde otorite oluşturmak için teknik, kanıtlanabilir ve uygulamaya dönük bir referans sayfadır. Süreç ekranlarını ve genel anlatımı isteyenleri sitendeki üç sayfaya yönlendiriyoruz; burada ise mimari, yöntem, karar mantığı, test stratejisi, dokümantasyon ve gümrük eşleşmesi derinlemesine ele alınır.

---

BÖLÜM 1/4 — Kavramsal Çerçeve, Mimari ve Roller

1.1. Ekosistem

• SASO: Ürün güvenliği ve uygunluk otoritesi.
• SALEEM: Ürün güvenliği programının şemsiye adı.
• SABER: Uygunluk başvurularının ve sertifikaların yönetildiği dijital platform.
• FASAH: Gümrükte elektronik doğrulamanın yapıldığı entegrasyon katmanı (SCoC alanları burada okunur).

Bu dört unsurun beraber çalışması, “ürün-merkezli uygunluk” (PCoC) ve “sevkiyat-merkezli uygunluk” (SCoC) kombinasyonunu doğurur.

1.2. Temel Tanımlar

• PCoC (Product Certificate of Conformity): Ürün/model bazlı uygunluk sertifikası. Genellikle 12 ay geçerlidir, varyant kapsamı mutlaka açık seçik tanımlanır.
• SCoC (Shipment Certificate of Conformity): Her sevkiyatta düzenlenen sertifika. Fatura/PL/BL gibi ticari belgelerle ürün/GTIP/model eşleşmesi kontrol edilir.
• TR (Technical Regulations / Teknik Yönetmelikler): Ürün aileleri için bağlayıcı hükümler; test, etiket, kılavuz ve uygunluk prosedürlerini tarif eder.

Mevcut genel anlatımlar için: SASO SABER Belgesi • SASO SABER Belgesi Nedir? • SABER Belgesi

1.3. Hangi Ürünlerde Ne Beklenir?

• TR kapsamındaysa tipik kural PCoC + SCoC’dir.
• Kapsam dışı kategorilerde ithalatçı beyanı senaryoları görülebilir; fakat sevkiyatta SCoC çoğunlukla yine gereklidir.
• Ürün fonksiyonu birden çok TR’nin kesişimine girebilir (ör. elektrikli oyuncak → LVE + Oyuncak TR).

1.4. Roller ve Sorumluluklar

• İthalatçı (KSA yerleşik): SABER hesabı, ürün kayıtları, CAB seçimi, ücretler, PCoC ve SCoC başvuruları.
• Üretici/İhracatçı: Teknik dosya (test raporları, kılavuz/etiket, risk analizleri), numune, değişiklik yönetimi (parça/firmware/etiket revizyonları).
• CAB (Conformity Assessment Body): TR’ye göre değerlendirme, test/doğrulama kontrolü, sertifika onayı.

1.5. Otorite Yöntemi: Bu Sayfayı Nasıl Konumlandırıyoruz?

• Bu sayfa karar mantığını ve uygulama yöntemlerini öğretiyor; “nasıl tıklarım?” diyenleri SABER Belgesi yazına, “kavramların özeti?” diyenleri SASO SABER Belgesi Nedir? yazına, “genel bakış?” diyenleri SASO SABER Belgesi yazına alıyoruz.

---

BÖLÜM 2/4 — TR Eşlemesi, HS Kodu ve Karar Mantığı

2.1. Neden TR Eşlemesi Kritik?

TR eşlemesi doğru yapılmazsa:

• Yanlış/eksik test seti → PCoC reddi,
• Etiket/kılavuz gereklilikleri yanlış anlaşılır → revizyon gerekir,
• SCoC’de PCoC ile alan uyuşmazlığı doğar → gümrükte gecikme.

2.2. Karar Akışı (Uygulanabilir)

1. Fonksiyon Analizi:
   • Elektrikli mi? Çocuklar için mi? Gıda teması var mı? Tekstil mi?
   • Risk profili (ısınma, elektrik çarpması, boğulma, kimyasal, EMC, mekanik).
2. HS Kodu Adayı:
   • İthalatçı/gümrük müşaviri ile görüş; birkaç GTIP alternatifi çıkabilir.
   • HS yalnız başına yeterli değil; fonksiyonla birlikte değerlendirilir.
3. TR Aday Listesi:
   • Fonksiyondan ve HS’den türetilmiş potansiyel TR’ler.
   • Kesişim kontrolü (örn. LVE + EMC + RoHS; Oyuncak + Kimyasal).
4. Standard Sürümü ve Test Matrisinin Seçimi:
   • TR eklerinde atıf yapılan sürüm kritik.
   • Laboratuvarla “sürüm uyumu” teyit edilir.
5. Etiket/Kılavuz Gereklilikleri:
   • Arapça metin, uyarı piktogramları, üretici/ithalatçı künyesi, enerji/performans etiketleri (varsa).
6. Aile (Family) Tanımı ve Worst-Case:
   • Varyant matrisi → en zorlayıcı varyant testi.

2.3. TR Seçimi için “Mini Matris”

Ürün Grubu	Muhtemel TR Kümeleri	Tipik İlave Gereksinimler	Not
Düşük Gerilimli Elektronik (LVE)	LVE TR	EMC, kimyasal kısıtlar, fiş-kablo uygunluğu	Güç/frekans/fiş tipi etiketlenmeli
Oyuncak	Oyuncak TR	Mekanik & kimyasal testler, yaş uyarıları	Küçük parça testi, yanıcılık
Tekstil	Tekstil TR	Lif kompozisyonu, bakım sembolleri	Arapça etiket metni şart
Aydınlatma	LVE + (gerekirse) performans	EMC, fotobiyolojik güvenlik	Işık akısı/enerji bilgisi
Ev Aletleri	LVE	EMC, malzeme güvenliği	Kılavuzda uyarı/güvenlik talimatları

Bu tablo yalnızca karar başlangıcı içindir; kesinlik, ilgili TR’nin eklerindeki standard sürümlerine göre verilir.

2.4. HS Kodu – Alan Disiplini

• PCoC’deki HS ile SCoC/faturadaki HS birebir uyuşmalı.
• Yazım/format farkları (nokta, boşluk) bile FASAH tarafında hataya yol açabilir.
• Ürün açıklaması → PCoC’deki model adı, güç, kapasite gibi tanımla uyumlu yazılmalı.

2.5. Kesişim Örnekleri

• Elektrikli oyuncak: LVE güvenlik + oyuncak mekanik/kimyasal; uyarılar Arapça ve yaşa göre.
• USB güç adaptörü: LVE güvenlik + EMC; fiş/duy uygunluğu; etiket kalıcı.
• Mama ısıtıcı: LVE + kimyasal temas (aksesuar) + kılavuzda güvenlik talimatları.

---

BÖLÜM 3/4 — PCoC (Ürün) ve Test Stratejisi, Teknik Dosya, Etiketleme

3.1. PCoC Süreci (Derin Akış)

A. Kapsamlama

• Ürün ailesi (family) + varyant matrisi: renk, güç, yazılım, aksesuar.
• Worst-case belirleme: en yüksek ısı/akım, en karmaşık mekanik kombinasyon.

B. Laboratuvar ve Standard Sürümü

• Akredite laboratuvarla sürüm eşleştirme toplantısı yap; TR’nin atıf sürümleri tespit edilsin.
• Rapor içeriği: metot, sonuç, “pass/fail” kararı, görseller (etiket, model), izlenebilirlik (lot/seri).

C. Ön Testler ve Numune

• EMC pre-scan, ısınma ön denemeleri, kimyasal hızlı tarama.
• Numune seçiminde worst-case varyantı ve aksesuar kombinasyonlarını düşün.

D. Dokümantasyon

• Teknik dosya: uygunluk beyanı, risk analizi, ürün tarifnamesi, devre/şema (varsa), BOM, test raporları, kalite belgeleri, kılavuz (Arapça dâhil), etiket görselleri.
• Her dosyada revizyon kodu/tarihi; yenilemede izleme kolaylığı.

E. PCoC Verilmesi ve Değişiklik Yönetimi

• Değişiklik tetikleyicileri: komponent, firmware, marka/model yazımı, etiket alanı.
• Gerektiğinde yeniden test ve PCoC güncellemesi.

3.2. Etiketleme & Kılavuz (Arapça Zorunluluk)

• Kalıcı etiket: Silinmez, görünür; ürün/model, elektriksel değerler (varsa), üretici/ithalatçı künyesi (KSA adresi), uyarı piktogramları.
• Arapça kılavuz ve uyarılar: Kullanıma başlamadan önce görülebilir; QR/URL destekleyici olabilir fakat fiziksel gerekliliği ikame etmez.
• Ambalaj etiketleri: Taşıma/depolama piktogramları; barkod ve seri/lot.
• Enerji/performans etiketleri: Ürün ailesine bağlı olarak ayrıca gerekebilir.

3.3. “Family” Yaklaşımı ve Worst-Case Mantığı

• Aynı güvenlik performansını temsil eden varyantlar tek ailede toplanır.
• Worst-case testlerden geçerse, daha hafif varyantların kanıt yükü azalır.
• Renk gibi yalnız kozmetik varyantlar çoğunlukla ek test istemez; güç/yazılım farkları ise testi etkiler.

[ ] Ürün fonksiyonu + HS koduna göre TR adayları listelendi [ ] TR eklerindeki standard sürümleri teyit edildi [ ] Laboratuvarla sürüm eşleştirme yapıldı (yazılı onay) [ ] Family & worst-case varyantı tanımlandı [ ] Numune ve aksesuar kombinasyonları belirlendi [ ] Teknik dosyada revizyon kodu/tarihi var [ ] Arapça kılavuz/uyarılar dosyada [ ] Etiket görselleri (ürün + ambalaj) eklendi

3.5. Uygulamalı Üç Ürün Ailesi

LVE: Isınma, kaçak akım, dielektrik, mekanik; EMC yayılım/bağışıklık; fiş/kablo uygunluğu. Güç/gerilim ve frekans etikette net olmalı.
Oyuncak: Mekanik/kimyasal testler; yaşa göre uyarı; küçük parça ve yanıcılık kritik.
Tekstil: Lif bileşimi ve bakım sembolleri; Arapça etiket; boyar madde kısıtları.

---

BÖLÜM 4/4 — SCoC (Sevkiyat), FASAH Eşleşmesi, Red Nedenleri, Şablonlar

4.1. SCoC Süreci (Derin Akış)

A. Sevkiyat Kaydı

• Fatura, packing list, BL → SABER’e birebir yazım (işaretler dahil).
• Kalem–PCoC eşleştirmesi: model adı, varyant, güç/kapasite alanları.

B. Doğrulama ve Onay

• GTIP/HS, miktar/birim, ithalatçı verisi; PCoC geçerlilik tarihi.
• CAB onayı ve ödeme sonrası SCoC üretimi.

C. FASAH Entegrasyonu

• Gümrükte elektronik doğrulama; alan uyuşmazlıklarında uyarı → bekleme/ret.

4.2. FASAH’ta Eşleşmesi Gerekli Ana Alanlar

• Ürün/model adı (yazım dahil),
• GTIP/HS,
• Miktar ve birim,
• Fatura numarası/tarihi,
• İthalatçı unvan/adres.

Saha Örneği – Yazım Farkı:

• PCoC: “X-100 Pro” • Fatura: “X100 Pro” → sistem eşleşme hatası.
  Saha Örneği – GTIP Farkı:
• PCoC’de 8504…, faturada 8544… → SCoC oluşsa bile gümrükte blokaj.

4.3. Yaygın Red Nedenleri ve Çözüm Haritası

1. Yanlış TR/standard sürümü → ilgili sürümde yeniden test/rapor.
2. Eksik Arapça içerik → kılavuz/uyarı çevirisi ve yerleşim düzeltmesi.
3. Etiket uyumsuzluğu → kalıcılık/konum/piktogram güncellemesi.
4. Model varyant belirsizliği → family matrisi ve PCoC kapsam revizyonu.
5. HS kod uyumsuzluğu → teknik + gümrük revizyonu.
6. Fatura–SCoC–PCoC alan farkı → yazım standardı, alan haritası.

[ ] Fatura/PL/BL metinleri SABER’e aynı yazımla girildi (nokta/boşluk/tire) [ ] GTIP/HS PCoC ile aynı ve ürün açıklamasıyla uyumlu [ ] Model adı + varyant PCoC’dekiyle birebir [ ] Miktar/birim, seri/lot (varsa) doğru [ ] PCoC geçerlilik tarihi kontrol edildi [ ] İthalatçı unvan/adres güncel [ ] FASAH alan eşleşme denemesi yapıldı 1. Ürün Tanımı: (Model, varyant, elektriksel değerler, kullanım amacı) 2. TR & Standart Sürümü: (TR adı, referans sürümler) 3. Family & Worst-Case: (Seçim gerekçesi) 4. Test Kapsamı: 4.1. Elektriksel güvenlik 4.2. EMC 4.3. Kimyasal (gerekiyorsa) 4.4. Mekanik/fiziksel (gerekiyorsa) 5. Numune & Aksesuar: (Adet, seri, kombinasyonlar) 6. Kabul Kriterleri: (Limitler ve standard referansları) 7. Rapor İçeriği: (Metot, sonuç, görseller, izlenebilirlik) 8. Revizyon Politikası: (Değişiklik tetikleyicileri) – Uygunluk beyanı (imzalı) – Risk analizi (elektriksel/kimyasal/mekanik) – Ürün tarifnamesi, devre/şema (varsa), BOM – Test raporları (güncel sürüm) – Kalite belgeleri/kalibrasyon dökümleri – Kullanım kılavuzu (Arapça dahil) – Etiket örnekleri (ürün + ambalaj) – Fotoğraflar (etiket konumu, uyarı görünürlüğü) – Revizyon kayıtları (kod/tarih)